Cymorth Gofal Iechyd Clinigol

Cynnwys y Rhaglen Ddysgu

Bydd darpariaeth y Rhaglen Ddysgu yn cynnwys tair elfen orfodol:

• Cymwysterau,
• Sgiliau Hanfodol
• Hyfforddiant yn y gwaith/i ffwrdd o'r gwaith

60 credyd yw’r isafswm credydau gofynnol ar gyfer Llwybr Lefel 2  Cymorth Gofal Iechyd Clinigol.

60 credyd yw’r isafswm credydau gofynnol ar gyfer Llwybr Lefel 3 Cymorth Gofal Iechyd Clinigol.

Gofynion mynediad

Dylai prentisiaid:

• Fod yn 18 oed neu hŷn, fel arfer
• Arddangos yr hyn a ddysgwyd yn flaenorol mewn disgyblaeth gysylltiedig neu brofiad cyfatebol
• Bod wedi cyflawni cymhwyster mewn maes perthnasol neu brofiad cyfatebol.
• Glynu at safonau Ymarfer Gwyddonol Da sy’n nodi’r safonau ymddygiad, ymarfer ac ymddygiad personol sy’n sail i ddarparu gwasanaethau gofal iechyd sy’n briodol i’r rôl neu’r gwaith a wneir.
• Dangos brwdfrydedd ynghylch gweithio yn y sector iechyd
• Bod wedi cyflawni sgiliau llythrennedd, rhifedd, cyfathrebu a llythrennedd digidol y bydd y brentisiaeth yn adeiladu arnynt.
• Bod yn destun gwiriadau’r Gwasanaeth Datgelu a Gwahardd (mae angen hyn oherwydd mae’n bosibl y bydd prentisiaid yn dod i gysylltiad â phlant, pobl ifanc neu oedolion sy’n agored i niwed)
• Bod yn hyblyg oherwydd mae’n bosibl y bydd gofyniad i weithio sifftiau
• Mae’n bosibl y bydd gan gyflogwyr unigol yn y sector iechyd ofynion ychwanegol o ran mynediad i gyflogaeth e.e. byddai trwydded yrru gyfredol hefyd o fantais (a gallai fod yn angenrheidiol ar gyfer rhai rolau).

Asesiad Cychwynnol:

Bydd darparwyr hyfforddiant a chyflogwyr yn defnyddio asesiad cychwynnol i nodi dysgu a phrofiad blaenorol fel y gallant deilwra Cynllun Dysgu Unigol y Prentisiaid. Ni ddefnyddir yr asesiad cychwynnol hwn i sgrinio ymgeiswyr. Mae’n bosibl y bydd cyflogwyr yn defnyddio proses gyfweld neu ymgeisio ar wahân i asesu pa mor addas yw unigolyn ar gyfer cyflogaeth yn y sector iechyd.

Bydd ymgeiswyr i’r Brentisiaeth hon yn dod o grwpiau oedran gwahanol (fel arfer, 18 oed neu hŷn), ac o gefndiroedd a phrofiadau gwahanol.

Fel canllaw, gall ymgeiswyr sicrhau mynediad o amrywiaeth o lwybrau, gan gynnwys:

• gwaith
• profiad gwaith
• coleg
• hyfforddiant a/neu brofiad a allai gynnwys portffolio sy’n dangos yr hyn y maent wedi’i wneud

Mae’n bosibl y bydd yr ymgeiswyr eisoes wedi cyflawni ystod o gymwysterau ee:

• Sgiliau Hanfodol Cymru
• Prentisiaeth
• Cymwysterau TGAU
• Bagloriaeth Cymru (ni ellir trosglwyddo credydau ar hyn o bryd)
• Bagloriaeth Cymru gyda Phrif Ddysgu (ni ellir trosglwyddo credydau ar hyn o bryd)

Rhaid i brentisiaid sy’n dymuno achredu unrhyw ddysgu blaenorol ddewis opsiynau o fewn y Llwybr sy’n rhoi sgiliau a gwybodaeth newydd iddynt.

Nodweddion Personol – mae cyflogwyr yn edrych am brentisiaid yn y sector iechyd sy’n:

• dosturiol
• gonest
• trefnus iawn
• cydwybodol
• diffwdan
• dangos parch
• dymunol.

Maent hefyd yn disgwyl iddynt:

• Allu gweithio mewn tîm

• Cyflawni eu dyletswyddau yn fanwl gywir

Rhaglen(ni) dd/dysgu'r llwybr prentisiaeth

Lefel 2: Cymorth Gofal Iechyd Clinigol

Lefel 2: Cymorth Gofal Iechyd Clinigol Cymwysterau

Rhaid i ddysgwyr gyflawni’r cymwysterau cyfunol isod

Edrychwch ar Atodiad 1 i weld y berthynas rhwng yr unedau cymhwysedd a gwybodaeth o fewn y cymhwyster cyfun.

Sgiliau Hanfodol Cymru (ESW)

Saesneg-Cymraeg yw ieithoedd asesu cymwysterau Sgiliau Hanfodol Cymru

Hyfforddi yn y gwaith / i ffwrdd o'r gwaith

Manylion y Cymhwyster yn y Gwaith/i Ffwrdd o'r Gwaith (Isafswm Credydau ac Oriau)

Lefel 2: I fodloni gofynion y Llwybr prentisiaeth hwn, bydd angen i brentis gwblhau cyfanswm o 780 o oriau hyfforddi yn y gwaith ac i ffwrdd o’r gwaith dros 12 mis.

Hyfforddi i ffwrdd o’r gwaith

Lefel 2: Ar gyfer y Llwybr prentisiaeth hwn, bydd angen i brentis gwblhau isafswm o 341 o oriau hyfforddi i ffwrdd o’r gwaith.

Hyfforddi yn y gwaith

Lefel 2: Ar gyfer y Llwybr prentisiaeth hwn, bydd angen i brentis gwblhau isafswm o 439 o oriau hyfforddi yn y gwaith dros 12 mis.

Manylion Sgiliau Hanfodol yn y Gwaith/i Ffwrdd o'r Gwaith (Isafswm Credydau ac Oriau)

• 6 chredyd/60 GLH Lefel 1 Cyfathrebu Sgiliau Hanfodol Cymru
• 6 chredyd/60 GLH Lefel 1 Cymhwyso Rhif Sgiliau Hanfodol Cymru
• 6 chredyd/60 GLH Lefel 1 Llythrennedd Digidol Sgiliau Hanfodol Cymru

Lefel 3: Cymorth Gofal Iechyd Clinigol

Lefel 3: Cymorth Gofal Iechyd Clinigol Cymwysterau

Rhaid i ddysgwyr gyflawni un o’r cymwysterau cyfunol isod.

Edrychwch ar Atodiad 2 i weld y berthynas rhwng yr unedau cymhwysedd a gwybodaeth o fewn y cymhwyster cyfun.

Sgiliau Hanfodol Cymru (ESW)

Saesneg-Cymraeg yw ieithoedd asesu cymwysterau Sgiliau Hanfodol Cymru.

Hyfforddi yn y gwaith / i ffwrdd o'r gwaith

Manylion y Cymhwyster yn y Gwaith/i Ffwrdd o'r Gwaith (Isafswm Credydau ac Oriau)

Manylion Sgiliau Hanfodol yn y Gwaith/i Ffwrdd o'r Gwaith (Isafswm Credydau ac Oriau)

• 6 chredyd/60 GLH Lefel 2 Cyfathrebu Sgiliau Hanfodol Cymru
• 6 chredyd/60 GLH Lefel 2 Cymhwyso Rhif Sgiliau Hanfodol Cymru
• 6 chredyd/60 GLH Lefel 1 Llythrennedd Digidol Sgiliau Hanfodol Cymru

Gofynion eraill ychwanegol

Dim

Rolau swydd

Y fersiwn ddiweddaraf o’r rolau swydd a’r swydd-ddisgrifiadau ar gyfer y Llwybr hwn.

Lefel 2

Lefel 3

Dilyniant

Lefel 2

Dilyniant i’r Llwybr hwn

Edrychwch ar y Gofynion Mynediad.

Dilyniant o’r Llwybr hwn

Gall dysgwyr symud ymlaen o’r llwybr hwn i gymwysterau pellach sy’n benodol i’w cyd-destun gwaith, a gallai’r rheiny fod mewn gwasanaethau gofal iechyd a gwasanaethau cysylltiedig. Gallant gynnwys cymwysterau neu addysg a hyfforddiant arall sy’n gysylltiedig â gwaith i gefnogi eu Datblygiad Proffesiynol Parhaus.

Ni ddylid gweld dilyniant fel llwybr fertigol yn unig. Mewn rhai achosion, gall symud ymlaen i rôl ar yr un lefel fod yr un mor werthfawr oherwydd ei fod yn cynnig cyfle i ddatblygu sgiliau a gwybodaeth newydd.

Mae nifer o brentisiaid yn cwblhau eu prentisiaethau ac yn parhau i weithio fel gweithwyr cymorth gofal iechyd clinigol neu gynorthwywyr gofal iechyd gyda dyletswyddau dirprwyedig wedi’u neilltuo iddynt gan y gweithwyr proffesiynol gofal iechyd y maent yn gweithio ochr yn ochr â nhw. 

Anogir prentisiaid sy’n dymuno symud ymlaen i Addysg Uwch i gwblhau cymwysterau TGAU mewn Saesneg a Mathemateg. Mae cymwysterau TGAU’n cael eu cydnabod yn eang ar draws y Sector Addysg Uwch ac yn cefnogi dilyniant i raglenni israddedig gofal iechyd.

Mae rhagor o wybodaeth a chyngor manwl ar yrfaoedd yn y sector iechyd ar gael yma: https://aagic.gig.cymru/gyrfaoedd/

Lefel 3

Dilyniant i’r Llwybr hwn

Edrychwch ar yr Amodau Mynediad. Mae’n bosibl y bydd rhai prentisiaid eisoes wedi ymgymryd â phrentisiaeth lefel 2 (ee Cymorth Gofal Iechyd Clinigol).

Dilyniant o’r Llwybr hwn

Ar ôl cwblhau’r Llwybr hwn, gall dysgwyr symud ymlaen i gymwysterau pellach sy’n benodol i’w cyd-destun gwaith. Mae amrywiaeth eang o gymwysterau ar gael i’w defnyddio yn y sector iechyd. Gallai’r rhain gynnwys cymwysterau pellach, amrywiaeth o gymwysterau addysg uwch neu addysg a hyfforddiant arall sy’n gysylltiedig â gwaith i gefnogi Datblygiad Proffesiynol Parhaus. 

Ni ddylid gweld cynnydd fel llwybr fertigol yn unig. Mewn rhai achosion, gall symud ymlaen i rôl ar yr un lefel fod yr un mor werthfawr oherwydd ei fod yn cynnig cyfle i ddatblygu sgiliau a gwybodaeth newydd.

Mae nifer o brentisiaid yn cwblhau eu prentisiaethau ac yn parhau i weithio fel Gweithwyr Cymorth Gofal Iechyd Clinigol/Cynorthwywyr Gofal Iechyd gyda chyfrifoldeb dirprwyedig dros amrywiaeth o dasgau clinigol. Mae’n bosibl y byddant yn goruchwylio aelodau eraill o’r tîm hefyd.

Byddai angen i’r prentisiaid symud ymlaen o’u prentisiaethau i ymgymryd â chymhwyster penodol er mwyn dod yn weithiwr proffesiynol gofal iechyd cofrestredig. Bydd hyn yn aml yn cynnwys Gradd brifysgol 3 blynedd a allai, ar ôl ei chwblhau, eu galluogi i gofrestru fel gweithiwr proffesiynol gofal iechyd. I wneud hyn, byddai’n rhaid i unigolion fodloni’r cymwysterau mynediad penodol a amlinellwyd gan y Darparwr Addysg Uwch a ddewiswyd ganddynt. Gallai cwblhau’r llwybr hwn gefnogi eu cais i astudio i ddod yn weithiwr proffesiynol gofal iechyd cofrestredig. 

Mae rhagor o wybodaeth a chyngor manwl ar yrfaoedd o fewn y sector iechyd ar gael yma: https://aagic.gig.cymru/gyrfaoedd/

Cydraddoldeb ac Amrywiaeth

Mae'n bwysig bod Llwybrau prentisiaeth yn gynhwysol ac yn gallu dangos dull gweithredol o nodi a chael gwared ar ffactorau sy'n atal mynediad a chynnydd. Dylai Llwybrau hyrwyddo cyfle cyfartal rhwng unigolion sydd â nodweddion gwarchodedig a'r rhai heb y nodweddion hynny, fel y nodir yn Neddf Cydraddoldeb 2010.

Y nodweddion gwarchodedig a nodir yn y Ddeddf Cydraddoldeb yw oedran, anabledd, ailbennu rhywedd, hil, crefydd neu gred, rhyw, cyfeiriadedd rhywiol, beichiogrwydd a mamolaeth. Mae priodas a phartneriaeth sifil hefyd wedi'u cynnwys, ond dim ond yng nghyswllt y gofyniad i gael gwared ar wahaniaethu mewn cyflogaeth.

RHAID i ddarparwyr hyfforddiant a chyflogwyr hefyd gydymffurfio â'r ddyletswydd arall dan Ddeddf Cydraddoldeb 2010 i sicrhau nad ydynt yn gwahaniaethu yn erbyn ymgeiswyr o ran mynediad i'r diwydiant ar sail y naw nodwedd warchodedig hynny.

Rhaid i gyflogwyr/darparwyr allu arddangos nad oes unrhyw arferion gwahaniaethol amlwg neu gudd wrth ddewis, recriwtio a chyflogi. Rhaid monitro pob gweithgaredd hyrwyddo, dewis a hyfforddi a rhaid iddynt gydymffurfio â deddfwriaeth. 

Mae anghydbwysedd rhwng y rhywiau yn y sector iechyd, gan fod mwy o fenywod yn gweithio yn y sector. Mae pob swydd yn agored i ddynion a menywod ac fe’u hysbysebir yn unol â hynny. Mae modelau rôl gwrywaidd yn cael eu hyrwyddo’n gadarnhaol drwy ddeunydd marchnata, ffotograffau ac astudiaethau achos. Fodd bynnag, mae rhagdybiaeth o hyd bod rhai rolau swydd ar gyfer menywod a gallai hyn atal rhai dynion rhag ymgeisio i weithio yn y rolau swydd hyn.

 Gall cyflogwyr gynllunio rhaglenni prentisiaeth lleol i annog nifer uwch o ymgeiswyr gwrywaidd i’r rolau hyn ac i mewn i’r gweithlu cyfan.

Nid yw Skills for Health yn ymwybodol o unrhyw anghydbwysedd arall mewn perthynas â’r rheiny sy’n ymgymryd â’r Llwybr hwn e.e. gan grwpiau Du, Asiaidd ac Ethnig Leiafrifol. Ar gyfer pob prentisiaeth iechyd, anogir recriwtio lleol i adlewyrchu’r gymuned leol.

Bydd Skills for Health yn monitro'r rheiny sy’n ymgymryd ag unrhyw Brentisiaethau ac yn eu cyflawni a bydd yn cymryd camau i fynd i’r afael ag unrhyw rwystrau i wneud hynny fel rhan o Strategaeth Cymwysterau ein Sector.

Mae Skills for Health yn cydnabod yr egwyddor y dylai’r Gymraeg a’r Saesneg gael eu trin yn gyfartal. Dylid rhoi ystyriaeth i’r rheiny y mae’r Gymraeg yn iaith gyntaf iddynt neu’r rheiny sy’n gallu siarad Cymraeg ac yn dewis gwneud hynny. Dylai Cyrff Dyfarnu, cyflogwyr, Sefydliadau Addysg Uwch a darparwyr hyfforddiant weithredu mewn ffordd gymesur o ran darparu elfennau o raglenni ac elfen asesu’r cymwysterau a ddarperir yng Nghymru yn Gymraeg; ar sail lefel y galw wedi’i sefydlu am y naill iaith a’r llall lle bo angen a/neu lle bo hynny’n ofynnol wrth ddarparu’r brentisiaeth hon. 

Cyfrifoldebau a hawliau cyflogaeth (CHC)

Nid yw Cyfrifoldebau a Hawliau Cyflogaeth (CHC) yn orfodol mwyach.  Ond argymhellir bod pob prentis (yn enwedig y grŵp 16-18 oed) yn dilyn rhaglen sefydlu yn y cwmni.

Cyfrifoldebau

Cyfrifoldeb y Darparwr Hyfforddiant a'r Cyflogwr yw sicrhau bod gofynion y Llwybr hwn yn cael eu cyflawni’n unol â Chanllawiau Llywodraeth Cymru/Medr ar Brentisiaethau.

Gellir cael rhagor o wybodaeth gan: Medr

Diwygiadau dogfennau